26 jan Zangeres Melanie beleefde indrukwekkende ervaring op Woodstock: ,,Ik keek van boven af neer op dat meisje met die gitaar’’
Door Harry de Jong
De Amerikaanse zangeres Melanie is op 76-jarige leeftijd overleden. Een opmerkelijke vrouw, die ik twee keer uitgebreid heb gesproken. Een hippie met idealen, maar ook iemand die wist van zaken doen. Wat mij het meest aan haar verbaasde, was het feit dat ze haar fans liet betalen om met haar op de foto te gaan.
In 1967 scoorde ze haar eerste hit met Beautiful People en twee jaar later maakte ze zich onsterflijk door op te treden op het legendarische Woodstockfestival in Bethel, New York. Kort daarna brak Melanie internationaal door met Lay Down, een gospelachtig nummer dat ze opnam samen met The Edwin Hawkins Singers. Nadat ze in 1970 en 1971 nogmaals wereldwijd de hitlijsten binnenglipte met de Stones cover Ruby Tuesday en haar eigen Look What They Have Done To My Song, Mama, verdween de zangeres uit de internationale schijnwerpers. Maar vergeten werd ze niet, want er was inmiddels zoveel ,,Woodstock-nostalgie’’ ontstaan dat Melanie de rest van haar leven kon teren op oude roem. Niettemin is ze altijd door blijven gaan met het maken van platen en aan het eind van de jaren tachtig vestigde ze opnieuw de aandacht op zich als componist van de themamuziek van de populaire televisieserie Beauty And The Beast.
Nieuwe dimensie
,,Stoppen met muziek maken zal ik nooit,’’ zegt Melanie met overtuiging tijdens een van de gesprekken die ik met haar had. ,,Want dit leven is verslavend. Als ik op de planken sta, lijk ik steeds weer nieuwe dimensies te bereiken. Steeds heb ik het gevoel dat mijn volgende show wel eens het optreden van de eeuw kan zijn. En dat houdt me gaande. Maar aan de andere kant is dit leven wel eentje van uitersten. Het ene moment ben ik de ster van de dag, het andere lijkt niemand mij te moeten en is de telefoon doodstil. Mijn leven als artiest gaat met golfbewegingen, maar ik kan dat heel gemakkelijk accepteren omdat ik denk dat het mijn levensdoel is. Het pad dat ik af moet leggen is bij mijn geboorte al vastgesteld. En ik weet daarom ook dat ik nog steeds geen verkeerde keuzes heb gemaakt. Voor mij zal er nooit iets anders komen dan dit, ik ben tot mijn dood een muzikant. Daar kan ik alleen maar blij om zijn, want muziek is de hoogste vorm van kunst die er bestaat. Ik heb dat altijd geweten, al vanaf het moment dat ik als kind mijn eerste liedjes schreef.’’
Melanie oogde tijdens dat gesprek in haar vormeloze hippiejurk als een icoon van de jaren zestig. Sinds haar verschijning op Woodstock in 1969 had ze er aardig wat pondjes bij gekregen, maar ze was de laatste die daar om maalde. Haar hals was behangen met een kralenketting waarvan de steentjes volgens haar over geneeskracht beschikten. Ze haalde een steen uit haar tas en legde die op tafel. ,,Deze heeft geen genezende werking, maar hij is wel mijn gelukssteen,’’ betoogde ze. “Hij behoedt me voor ongelukken. Ten minste, dat geloof ik zelf.’’ Melanie toverde nog meer stenen te voorschijn. ,,Die hebben stuk voor stuk hun eigen magie,’’ legde de eigenaresse uit. ,,Ja, ik geloof heel erg in mystiek en magie.’’
Woodstock
Wie met Melanie aan tafel gaat zitten, heeft het binnen tien minuten over Woodstock. Maar de flink uit de kluiten gewassen zangeres heeft er nooit moeite mee gehad om oude koeien uit de sloot te halen. Tegen mij raakte ze er niet over uitgepraat. ,,Weet je dat ik nog hartstikke onbekend was toen ik op Woodstock stond? Maar wat er daarna gebeurde, was voor mij als eenvoudig meisje moeilijk te bevatten. Mijn optreden had kennelijk zoveel impact op die 500 duizend mensen dat mijn carrière een explosieve groei nam. Plotseling werd mijn plaat op de radio gedraaid en kende iedereen mijn naam. En dan te bedenken dat de platenmaatschappij tot dan toe helemaal niet in mij had geloofd. Ze vonden mijn stem vreemd en veel meer bij een zwarte passen dan bij een blanke. Ook konden ze mijn liedjes moeilijk in een bepaalde stijl onderbrengen. Het was voor hen geen pop en ook geen folk. Maar het ergste vonden ze dat ik helemaal niet in een bepaalde trend in te passen was. Ik maakte geen deel uit van de L.A. scene, maar ook niet van die van New York. Ik was een eenling, verlegen en helemaal niet sociaal. Ik wist mezelf niet te verkopen, maar ik was aan de andere kant wel heel gedreven wat mijn muziek betreft. Ik wilde koste wat het kost zingen en optreden. Ik leerde in die tijd mijn man Peter kennen en hij was degene die me overal naar de voorgrond schoof, uit mijzelf had ik dat nooit gedurfd..’’
Angstaanjagend
,,Het was angstaanjagend om op Woodstock zoveel mensen in de ogen te kijken,’’ bekende Melanie. ,,Ik heb toen trouwens een hele vreemde ervaring gehad: mijn ziel trad uit mijn lichaam, ik stond dus niet zelf op dat podium van Woodstock. Die dag in 1969 zal ik nooit meer vergeten. Uren had ik zitten wachten voordat ik op mocht. Ik werd steeds zenuwachtiger, want tot dan toe had ik eigenlijk maar voor een heel klein publiek gestaan. En als ik naar de andere artiesten om me heen keek, werd mijn zelfvertrouwen er ook niet groter op, want zijn waren bekendheden en ik was in die tijd hartstikke onbekend. Mijn platen werden niet eens op de radio gedraaid, kun je nagaan. Ik was net als de andere artiesten met een helikopter naar het festivalterrein gevlogen en toen ik er vanuit de lucht op neerkeek, wilde het maar niet tot me doordringen wat ik zag: waren dat echt vijfhonderdduizend mensen daar beneden? Ik kon het niet geloven en ik kon me zeker niet voorstellen dat ik later op die dag voor hen op moest treden. En dan ook nog in mijn eentje, want ik had geen band en moest het met enkel mijn gitaar doen. Ik had gedacht dat Woodstock een soort picknick in een open veld zou zijn, met niet meer dan een paar duizend man publiek. Maar dit sloeg alles. Mijn kleedkamer was een hele kleine tent en om de haverklap kwam er iemand van de organisatie bij de ingang die zei: jij bent als volgende aan de beurt. En dat bleek dan weer niet zo te zijn. Dat maakte me alleen maar zenuwachtiger.’’
,,Tot overmaat van ramp werd ik ook nog verkouden en dat begon met een hele vervelende hoest. Joan Baez kreeg medelijden met mij en daarom bracht ze me een pot thee. Ik zat er wat verloren bij, mijn tent stond een beetje apart en was veel kleiner dan die van de grotere artiesten. Ik geloof dat er alleen een kistje in stond om op te zitten. Geen wonder dat Joan Baez medelijden met mij kreeg.’’
Opgestegen ziel
,,Na Ravi Shankar was ik dan toch echt aan de beurt om op te treden. Toen ik met mijn gitaar naar het podium liep, dacht ik: er moet iets gebeuren, want ik kan dit niet aan. Dit is teveel voor mij. En op het moment dat ik achter de microfoon stond, gebeurde het: Ik was niet meer in mijn eigen lichaam, mijn ziel was opgestegen. Echtwaar, ik gebruikte geen drugs of wat dan ook, ik was helemaal clean. Ik was in die tijd een echte purist, ik at alleen vegetarisch en onbespoten voedsel, ik dronk en rookte niet, ik moest er niet aan denken om rook in mijn longen te krijgen. Het hele optreden door heb ik van boven af op mezelf neergekeken. Hoe ik daar als jong meisje voor een half miljoen mensen stond te spelen. Ik kon echter niets horen, alles was doodstil. Die uittreding heeft me gered, anders had ik het nooit aangekund, dat weet ik zeker. Toen het laatste liedje was afgelopen, keerde ik weer in mijn lichaam terug en ik voelde een enorme energie op me af komen. Een energie die afkomstig was van al die duizenden mensen die naar mij geluisterd hadden. Dat was de indrukwekkendste ervaring die ik ooit heb meegemaakt.’’
Harry de Jong